Bài 1: Cơ Bản về Tư Duy Tương Lai

Dự đoán cố gắng tìm ra một tương lai duy nhất sẽ xảy ra. Tư duy tương lai khám phá nhiều tương lai có thể xảy ra để chuẩn bị tốt hơn cho sự không chắc chắn và đưa ra quyết định chiến lược vững vàng hơn.

Đó là một phương pháp tư duy chiến lược bao gồm việc tạo ra một vài câu chuyện chi tiết và hợp lý về tương lai (kịch bản) để khám phá các yếu tố không chắc chắn và kiểm tra các chiến lược hiện tại.

Phân tích STEEP (Social, Technological, Economic, Environmental, Political) là một khung phân tích giúp xác định và hiểu các động lực vĩ mô đang định hình thế giới, cung cấp một cái nhìn toàn cảnh về các lực lượng thay đổi.

Thay vì dự báo từ hiện tại tới tương lai, hoạch định ngược bắt đầu bằng việc xác định một tương lai mong muốn. Sau đó, bạn làm việc ngược lại để xác định các bước và chính sách cần thiết để kết nối tương lai đó với hiện tại.

Tín hiệu yếu là một chỉ báo sớm, thường khó nhận thấy về một sự thay đổi có thể xảy ra trong tương lai. Nó là một mầm mống của một xu hướng hoặc sự đột phá tiềm năng. Việc nhận diện và phân tích các tín hiệu yếu là một phần quan trọng của tư duy tương lai.

Tương lai vốn dĩ không chắc chắn. Việc chỉ tập trung vào một tương lai duy nhất sẽ khiến chúng ta dễ bị bất ngờ và không chuẩn bị trước những thay đổi. Bằng cách khám phá nhiều kịch bản tương lai khác nhau (có thể xảy ra, có khả năng xảy ra, và mong muốn), chúng ta có thể xây dựng các chiến lược linh hoạt và vững chắc hơn.

Cá nhân có thể sử dụng tư duy tương lai để lập kế hoạch sự nghiệp, phát triển kỹ năng, và đưa ra các quyết định lớn trong cuộc sống. Bằng cách phân tích các xu hướng trong ngành của mình và xây dựng các kịch bản cho tương lai cá nhân, bạn có thể chủ động định hình con đường của mình thay vì chỉ phản ứng với hoàn cảnh.

Một sai lầm phổ biến là giả định rằng tương lai sẽ chỉ là một phiên bản mở rộng của hiện tại (tư duy tuyến tính). Lịch sử đã cho thấy những thay đổi đột phá (disruptive changes) thường xảy ra một cách phi tuyến tính. Tư duy tương lai giúp chúng ta thoát khỏi giả định này.

Đây là một công cụ giúp các tổ chức quản lý sự thay đổi và đổi mới. Chân trời 1 là duy trì hoạt động kinh doanh hiện tại. Chân trời 2 là phát triển các cơ hội mới nổi. Chân trời 3 là tạo ra các lựa chọn cho một tương lai xa hơn, thường mang tính đột phá. Khung này giúp cân bằng giữa nhu cầu hiện tại và sự chuẩn bị cho tương lai.

Hãy bắt đầu bằng cách đọc rộng hơn, không chỉ trong lĩnh vực của bạn. Theo dõi các nguồn tin về công nghệ, xã hội, môi trường. Tập đặt câu hỏi "Nếu...thì sao?" về các xu hướng bạn quan sát được. Thảo luận về các khả năng tương lai với bạn bè và đồng nghiệp để có nhiều góc nhìn khác nhau.