Những Kỹ năng 'Vàng' trong Kỷ nguyên AI

Không có một kỹ năng duy nhất nào là quan trọng nhất, mà là một bộ kỹ năng. Tuy nhiên, khả năng học hỏi liên tục (learnability), tư duy phản biện, và trí tuệ cảm xúc thường được xem là những năng lực cốt lõi giúp con người duy trì lợi thế so với AI.

AI có thể xử lý dữ liệu logic nhưng rất yếu trong việc thấu hiểu và phản hồi lại cảm xúc của con người. Các công việc đòi hỏi sự đồng cảm, lãnh đạo, làm việc nhóm, và xây dựng mối quan hệ sẽ là "đất diễn" của con người.

Hãy tập thói quen đặt câu hỏi "Tại sao?" trước mọi thông tin bạn nhận được. Phân tích thông tin từ nhiều nguồn khác nhau, nhận diện các thành kiến (biases), và xem xét các góc nhìn đối lập trước khi đưa ra kết luận của riêng mình.

AQ là khả năng nhận thức, chấp nhận và thích ứng với sự thay đổi một cách hiệu quả. Trong một thế giới biến đổi nhanh chóng bởi công nghệ, người có AQ cao sẽ dễ dàng học hỏi kỹ năng mới và tìm thấy cơ hội trong sự thay đổi.

AI rất giỏi trong việc giải quyết các vấn đề đã được định nghĩa rõ ràng, nhưng lại yếu thế trước các vấn đề mới, mơ hồ, và có nhiều yếu tố con người. Khả năng nhìn nhận một vấn đề từ nhiều góc độ, phân tích các yếu tố liên quan và đưa ra một giải pháp sáng tạo là một năng lực quý giá của con người.

Trong thời đại làm việc từ xa và giao tiếp qua màn hình, kỹ năng giao tiếp càng trở nên quan trọng. Hãy rèn luyện khả năng viết email, tin nhắn rõ ràng, súc tích. Khi họp trực tuyến, hãy tập trung lắng nghe, sử dụng ngôn ngữ cơ thể tích cực và đảm bảo thông điệp của bạn được truyền tải một cách hiệu quả.

Có. Sự sáng tạo không phải là một tài năng thiên bẩm mà là một kỹ năng có thể rèn luyện. Hãy thử tiếp xúc với các lĩnh vực mới, đọc sách ngoài chuyên môn của bạn, kết nối các ý tưởng tưởng chừng không liên quan, và dành thời gian để suy ngẫm và "chán". Đừng ngại thử nghiệm và thất bại.

Năng lực số không chỉ là biết cách sử dụng máy tính. Nó bao gồm khả năng tìm kiếm, đánh giá, và sử dụng thông tin trên môi trường số một cách hiệu quả và có đạo đức; khả năng giao tiếp và hợp tác bằng các công cụ kỹ thuật số; và nhận thức về các vấn đề an ninh mạng.

Sự bền bỉ là khả năng phục hồi sau thất bại hoặc nghịch cảnh. Hãy rèn luyện nó bằng cách: chấp nhận rằng thất bại là một phần của quá trình học hỏi, tập trung vào những gì bạn có thể kiểm soát, duy trì một mạng lưới hỗ trợ xã hội (bạn bè, gia đình), và chăm sóc sức khỏe thể chất và tinh thần của bạn.

Các nhà lãnh đạo tương lai sẽ cần ít tập trung hơn vào việc quản lý vi mô các tác vụ (vì AI có thể hỗ trợ việc đó) và tập trung nhiều hơn vào việc truyền cảm hứng, đặt ra tầm nhìn, xây dựng văn hóa đội nhóm, và huấn luyện (coaching) nhân viên để họ phát huy hết tiềm năng của mình khi hợp tác với công nghệ.