Tìm Hiểu Thế Giới Nghề Nghiệp và Xu Hướng Tương Lai

Bạn có thể tìm trên các trang web tuyển dụng lớn (VietnamWorks, TopCV), các báo cáo về thị trường lao động, website của các trường đại học có đào tạo ngành đó, và quan trọng nhất là cố gắng trò chuyện, phỏng vấn những người đang thực sự làm trong ngành (information interview).

Các kỹ năng "xuyên suốt" như tư duy phản biện, giải quyết vấn đề phức tạp, sáng tạo, trí tuệ cảm xúc, kỹ năng giao tiếp và hợp tác, và khả năng học tập suốt đời được dự báo là sẽ ngày càng quan trọng trong một thế giới công việc luôn biến đổi.

Đây là một cuộc trò chuyện không chính thức với một người đang làm trong ngành nghề mà bạn quan tâm. Mục đích không phải để xin việc, mà là để thu thập thông tin thực tế về công việc hàng ngày, những thách thức, và lời khuyên từ người trong cuộc. Đây là một trong những cách tìm hiểu nghề nghiệp hiệu quả nhất.

Một số xu hướng chính bao gồm: sự phát triển mạnh mẽ của kinh tế số (digital economy), nhu cầu cao về nhân lực trong các ngành công nghệ thông tin, logistics, và năng lượng tái tạo; sự gia tăng của lao động tự do (freelance) và làm việc từ xa.

Hãy xem xét các yếu tố sau: ngành đó có đang được chính phủ ưu tiên phát triển không? Ngành đó có đang nhận được nhiều vốn đầu tư không? Ngành đó có giải quyết các vấn đề lớn của xã hội (như già hóa dân số, biến đổi khí hậu) không? Các công nghệ mới như AI có đang thúc đẩy ngành đó phát triển không?

Ngành học là lĩnh vực kiến thức bạn được đào tạo ở trường (ví dụ: ngành Marketing). Nghề nghiệp là công việc cụ thể bạn làm (ví dụ: chuyên viên SEO, quản lý thương hiệu, nhân viên quảng cáo). Một ngành học có thể dẫn đến nhiều con đường sự nghiệp khác nhau.

Lương là một yếu tố quan trọng, nhưng không nên là duy nhất. Một công việc lương cao nhưng không phù hợp với sở thích, năng lực và giá trị của bạn có thể dẫn đến căng thẳng và kiệt sức. Sự cân bằng giữa các yếu tố là lý tưởng nhất.

Những công việc có tính chất lặp đi lặp lại, dựa trên quy tắc rõ ràng và không đòi hỏi sự sáng tạo hay tương tác phức tạp sẽ có nguy cơ bị tự động hóa cao nhất, ví dụ như nhập liệu, một số công việc trong dây chuyền lắp ráp, hoặc nhân viên thu ngân.

Thay vì chỉ tập trung vào kiến thức của một nghề cụ thể, hãy rèn luyện những kỹ năng có thể chuyển đổi (transferable skills) như học cách học, giải quyết vấn đề, giao tiếp, và thích ứng với sự thay đổi. Chính những kỹ năng này sẽ giúp bạn linh hoạt và sẵn sàng cho bất kỳ công việc nào trong tương lai.

STEM là viết tắt của Science (Khoa học), Technology (Công nghệ), Engineering (Kỹ thuật), và Mathematics (Toán học). Các ngành này được coi là động lực chính cho sự đổi mới và phát triển kinh tế trong thế kỷ 21, và do đó, nhân lực trong lĩnh vực STEM thường có nhu cầu cao và mức lương tốt.